Energieterugwinning op elektrische Hyundai HX260ALE voor GMB

Draagt energieterugwinning op de giek bij aan een langduriger inzet van een elektrische graafmachine? Van der Spek Vianen en GMB gaan het in de praktijk testen op een nieuwe elektrische Hyundai HX260ALE, die af fabriek voorzien is van een nieuw EPFC-systeem met een elektronische proportioneel geregelde hoofdpomp voor de hydrauliek.

Het hybride systeem van energieterugwinning op de hydrauliek is niet nieuw. Van der Spek Vianen paste het Franse systeem van ECO’nergie al vaker toe, maar dan op conventionele diesels. Principe hiervan is dat de giek bij het zakken druk opbouwt in een met stikstof gevulde cilinder. Dit kost geen energie doordat de zwaartekracht zijn werk doet. De hoge druk in de stikstofcilinder wordt vervolgens hergebruikt bij het heffen van de giek. Het is al de zesde keer dat Van der Spek dit hybride systeem inbouwt voor GMB. Ook meerdere fabrikanten passen dergelijke systemen toe, met het zakken of met het zwenken van de giek.

Brandstofbesparing

De exacte brandstofbesparing van het systeem is lastig aan te tonen doordat omstandigheden nooit vergelijkbaar zijn, vertelt Arjan Uittenbogaard van Van der Spek Vianen. ‘We hebben wel bij bedrijven gemeten met drie Hyundai HX300 machines die ingezet werden bij brekers. Zonder het systeem was het verbruik 20 liter per uur. Bij de ene hybride was dat iets meer dan 13 liter per uur en bij de andere 15 liter per uur. Maar de kraaninzet en werkwijze was daar ook net weer iets anders.’

Sneller heffen

Waar de brandstofbesparing lastig te meten is, is wel aantoonbaar dat het systeem extra energiewinst oplevert. In eerste instantie resulteert dat in een hoge snelheid bij het heffen van de giek. ‘Daardoor kun je dus sneller werken. Dan kun je met een 30-tonner hetzelfde doen als met een gewone 35-tonner. Wil je de brandstofwinst en -efficiëntie goed bepalen, dan zou je dus ook niet naar het verbruik per uur moeten kijken maar naar het verbruik per m3.’

Elektronische pompregeling

In de nieuwe elektrische Hyundai HX260ALE die Van der Spek voor GMB liet ombouwen door UMS, was dat ‘probleem’ goed op te lossen. De nieuwe machines van Hyundai zijn namelijk voorzien van een EPFC-systeem, dat de hoofdpomp van de hydrauliek elektronisch aanstuurt en power en fine mode controle mogelijkheden heeft. Daarmee is de snelheid van het heffen van de giek door het hybride systeem, goed aan te passen. Die is nu zo ingeregeld dat die gelijk is aan een conventionele machine. De winst van het hybride systeem gaat daardoor volledig naar energiebesparing, terwijl de efficiëntie en prestaties van de machine gelijk blijven.

Volle dag draaien

Dat is voor een accugedreven machine belangrijk omdat de bruikbaarheid daarvan vooral afhangt van het aantal uren dat de machine kan draaien op een dag. Met drie accupakketten van 130 kW kan een machine in principe al acht uur draaien, maar niet als die bijvoorbeeld de hele dag zware klei moet opbreken. Een groter accupakket is uiteraard mogelijk, maar de kosten daarvan zijn fors hoger dan een standaard accupakket en ook het gewicht neemt hierdoor toe. Beide zijn ongewenst en dus gingen Van der Spek en GMB op zoek naar andere oplossingen.

GMB heeft al twee elektrische Hyundai graafmachines draaien. De derde machine krijgt dus het hybride systeem van energieterugwinning; tevens is een dom onder de giek geplaatst.

Minder ruimte

Inbouwen van dit systeem op een elektrische machine vereiste overigens nog net weer een andere aanpak dan op een conventionele dieselmachine. Door het accupakket is er namelijk minder ruimte achter op de machine om de benodigde cilinder te plaatsen. Daarom is nu gekozen voor een extra slanke en lange zuigeraccumulator.

Optimale samenwerking

Het hybride systeem is ook uit te schakelen. In de praktijk doen machinisten dat echter niet, weet Uittenbogaard. En met het nieuwe EPFC-systeem moet dat helemaal niet meer nodig zijn. Het hybride systeem en de pomp werken bij het heffen nu optimaal samen zodat het systeem zelfs voordelen heeft bij het afwerken.